Bidirectioneel laden: de toekomst van elektrisch rijden en energiebeheer

De opkomst van elektrische auto’s (EV’s) heeft niet alleen de koers van de auto-industrie veranderd, maar ook de manier waarop energie in Nederland wordt beheerd en gebruikt. Een van de meest veelbelovende ontwikkelingen op dit gebied is bidirectioneel laden. Alles over bidirectioneel laden leest u hier onder.

• Wat is bidirectioneel laden?
• Wat betekent Vehicle to Grid (V2G):
• Wat betekent Vehicle to Home (V2H)?
• Andere toepassingen (V2V), (V2L) en (V2X)
• Voordelen van bidirectioneel laden
• Hoe werkt bidirectioneel laden?
• Welke auto’s zijn klaar voor bidirectioneel laden?
• Welke laadpalen zijn klaar voor bidirectioneel laden?
• Uitdagingen en beperkingen van bidirectioneel laden?
• Praktijkvoorbeelden van bidirectioneel laden?
• De toekomst van bidirectioneel laden?
• Conclusie

Wat is bidirectioneel laden?

Bidirectioneel laden betekent dat de stroom zowel van als naar de elektrische auto kan gaan. In tegenstelling tot traditionele laadpalen, die alleen energie van het net naar de batterij kunnen leveren, zijn bidirectionele laadpalen instaat om stroom van de batterij terug naar het net sturen.

Wat betekent Vehicle to Grid (V2G)?

Vehicle to Grid, oftewel V2G, betekent letterlijk ‘voertuig naar net’. Hiermee worden elektrische voertuigen (EV’s) bedoeld, vaak elektrische auto’s, die stroom terug kunnen leveren aan het net.

Wat betekent Vehicle to Home (V2H)?

Vehicle to Home, oftewel V2H, betekent dat een elektrisch voertuig de stroom uit zijn accu kan gebruiken om thuis elektriciteit te leveren.

Andere toepassingen:

• Vehicle to Vehicle (V2V): Stroom gaat direct van uw elektrische auto naar een ander elektrisch voertuig.
• Vehicle to Load (V2L): Uw voertuig fungeert als een stopcontact, waardoor u apparaten kunt aansluiten en van stroom kunt voorzien.
• Vehicle to Everything (V2X): Dit is de verzamelnaam voor alle toepassingen, waarbij stroom uit uw elektrische auto voor diverse doeleinden kan worden gebruikt.

Voordelen van bidirectioneel laden

– Inkomsten genereren door opladen en ontladen: Door stroom op te slaan in daluren en terug te leveren in piekuren via een dynamisch contract. U kunt hiermee de energie rekening laag houden of zelfs winst maken. Zeker in combinatie met zonnepanelen.

– Netcongestie oplossen: Als 1 op de 5 elektrische auto’s bidirectioneel kan laden en deze stroom vervolgens kan delen met de wijk, zal netcongestie verdwijnen. Netcongestie betekent dat het elektriciteitsnet overbelast wordt, door middel van te veel vraag of te veel aanbod. U laadt tijdens rustige momenten op kantoor of thuis, en tijdens piekmomenten deelt u de stroom aan het net.

– Uw auto als thuisbatterij: mocht de salderingsregeling worden afgebouwd, is het mogelijk om de batterij van uw elektrische auto te gebruiken als thuisbatterij. Salderen betekent dat de stroom die u terug levert aftrekt van de stroom die je verbruikt hebt. U levert de energie niet terug aan uw energieleverancier maar gebruikt uw elektrische auto als energieopslag.

Hoe werkt bidirectioneel laden?

Bidirectioneel laden werkt door middel van een omvormer die wisselstroom (AC) omzet naar gelijkstroom (DC) en gelijkstroom weer omvormt tot wisselstroom. Een batterij werkt altijd op gelijkstroom, terwijl het elektriciteitsnet en huishoudelijke apparaten werken met wisselstroom.

Voor Vehicle to Grid heeft u een elektrische auto met bidirectionele capaciteiten nodig, een bidirectionele laadpaal, een omvormer (in de auto of laadpaal), een energiebeheersysteem en een netbeheerder en infrastructuur die dit ondersteunen. Er wordt al veel getest en geprobeerd om bidirectioneel laden voor thuis of op kantoor mogelijk te maken. Helaas zien we nog weinig praktijkvoorbeelden door de vele haken en ogen die erbij komen kijken.

Welke auto’s zijn klaar voor bidirectioneel laden?

In de toekomst zullen autofabrikanten bidirectionele laadfuncties toevoegen aan elektrische auto’s. Op moment van schrijven zijn onderstaande auto’s al beschikbaar voor V2G laden in 2024:

• Nissan Leaf
• Nissan e-NV200
• Mitsubishi Outlander PHEV
• Renault ZOE
• Volvo EX90
• Kia EV9
• Polestar 3 Long Range
• Lucid Air
• Volkswagen ID Pro
• Skoda Enyac Coupe iV
• Cupra Born

Welke laadpalen zijn klaar voor bidirectioneel laden?

Er zijn momenteel alleen nog laadpalen beschikbaar die V2G voorbereid zijn. Het kopen van een bidirectionele laadpaal kan een slimme investering zijn om alvast voorbereid te zijn op het veranderende energiebeheer in Nederland. EV Company is een van de weinige aanbieders van laadpalen die in de toekomst bidirectioneel kunnen laden. De beste toekomstbestendige V2G laadpaal is de Alfen Twin 5 plus of de V2G laadpaal Charge Amps Aura.

Uitdagingen en beperkingen van bidirectioneel laden

Op papier is bidirectioneel laden de next big thing. Het ideale scenario is dat de accu van uw elektrische auto thuis of op kantoor wordt opgeladen met zonne-energie of tijdens daluren. Zodra u weer thuis bent of tijdens de piekuren (7:00 tot 9:00 en 17:00 tot 21:00), levert u energie terug aan uw huis of aan het net. Dit zou de netcongestie kunnen oplossen. Helaas gaat dit in de praktijk niet zo gemakkelijk.

Om bidirectioneel laden landelijk operationeel te krijgen, is een goede samenwerking tussen de overheid, autofabrikanten, laadpaalfabrikanten en netbeheerders nodig. Zo moet er nog een Europese laadstandaard worden doorgevoerd en vanuit het Ministerie van Financiën uitsluitsel komen betreft de dubbele energiebelasting.

De meeste autofabrikanten en EV-eigenaren vrezen voor de impact van bidirectioneel laden op de batterij van een elektrische auto. Gelukkig blijken accu’s veel langer mee te gaan dan gedacht en door ontwikkelende technologie zal een steeds langere levensduur mogelijk zijn. Kia Charge, in samenwerking met partners, heeft als eerste een volledig Vehicle to Grid netwerk weten op te zetten.

Financieel gezien brengt bidirectioneel laden de nodige problemen met zich mee. Als u stroom levert aan het net maar betaald heeft voor het laden, dan moet daar natuurlijk een vergoeding tegenover staan. Er zal dus een systeem moeten komen vanuit de netbeheerder om de eigenaar van de elektrische auto die stroom levert te compenseren, vergelijkbaar met zonnepanelen.

Daarnaast zal de werkgever, die waarschijnlijk de stroomkosten voor uw elektrische auto betaalt, zich afvragen hoe om te gaan met de hogere laadkosten van de werknemer. Het bedrijf heeft hier namelijk geen enkel voordeel van.

Praktijkvoorbeelden van bidirectioneel laden

Nederland behoort tot de pioniers op het gebied van bidirectioneel laden. In Utrecht wordt al jarenlang geëxperimenteerd met bidirectionele laadpalen, en het hele ecosysteem daar is klaar voor bidirectioneel laden. Er worden pilots gedraaid in bepaalde wijken om te onderzoeken of het mogelijk is om de accu’s van elektrische auto’s te gebruiken als buurtbatterij. De benodigde stroom wordt opgewekt door zonnepanelen op de daken van de huizen. Deze stroom komt niet alleen ten goede aan de auto’s, maar ook aan de aardgasvrije warmtepompen in de woningen. Op deze manier kunnen er meer zonnepanelen worden geïnstalleerd en meer woningen aardgasvrij worden verwarmd dan momenteel mogelijk is, gezien de beperkte capaciteit van het elektriciteitsnet.

De toekomst van bidirectioneel laden

De toekomst van bidirectioneel laden ziet er veelbelovend uit. Als deze technologie op grote schaal wordt toegepast, kan het de energietransitie aanzienlijk versnellen. Door de integratie van bidirectionele laadpalen kunnen elektrische auto’s niet alleen rijden op hernieuwbare energie, maar ook fungeren als mobiele energieopslag. Dit kan helpen om de balans op het elektriciteitsnet te verbeteren en de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen. Als 1 op de 5 elektrische auto’s bidirectioneel kan laden en stroom kan delen met de wijk, verdwijnt netcongestie. Iniedergeval vóór 2030 zal bidirectioneel laden publiekelijk beschikbaar worden in heel Nederland volgens de EU-afspraken in de AFIR.

Conclusie

Bidirectioneel laden en Vehicle to Grid (V2G) vertegenwoordigen een veelbelovende ontwikkeling in de integratie van elektrische voertuigen in ons energienetwerk. Door EV’s in staat te stellen energie op te slaan en terug te leveren, kunnen we bijdragen aan een duurzamer en efficiënter systeem. Ondanks de uitdagingen biedt deze technologie aanzienlijke voordelen, zoals het oplossen van netcongestie en het gebruik van elektrische auto’s als thuisbatterijen. Nederland loopt voorop met pilots en de toekomst ziet er rooskleurig uit, met brede toepassing verwacht vóór 2030.